11 maart 2024
Pekhoeve Ulvenhout.
Tijd: 19.30-22.00 uur (let op, begint eerder dan normaal)
Toegang: niet-leden € 10 contant
Geachte leden,
Hierbij nodigen we u uit voor de lezing met beeldmateriaal, Suriname, na de afschaffing van de Slavernij. De lezing wordt gegeven door
Rosemarijn Höfte.
U mag bij deze lezing als lid gratis een persoon inviteren.
Rosemarijn Höfte is historicus en als senior researcher verbonden aan het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkunde te Leiden.
Ook is zij buitengewoon hoogleraar Geschiedenis van Suriname na 1873 aan de Universiteit van Amsterdam. Zij promoveerde in 1987 aan de University of Florida op een proefschrift over contractarbeid van Brits-Indiërs en Javanen op plantage Mariënburg in Suriname.
Sindsdien heeft ze gepubliceerd over onder andere natievorming, diaspora en transnationalisme, de geschiedenis van vrouwen in Suriname, politieke ontwikkelingen en internationale betrekkingen in het Caribisch gebied.
Zij e-mailt mij:
“Bredanaar en voormalig minister van Buitenlandse Zaken Hans van Mierlo zei in de laatste jaren van de twintigste eeuw dat Suriname het enige land ter wereld is ‘waar de Nederlandse buitenlandse politiek ertoe dóét’. Klopte de uitspraak van Van Mierlo toen, en hoe is het nu, tweeënhalf jaar voor de vijftigste verjaardag van Suriname’s onafhankelijkheid?
In deze lezing over sociale, culturele en politieke ontwikkelingen in Suriname na de afschaffing van de slavernij bespreekt Rosemarijn Hoefte een aantal uiteenlopende maar toch verbonden onderwerpen zoals de Anton de Kom-rellen in de jaren 1930, de etnische verzuiling, cultureel nationalisme, de onafhankelijkheid in 1975 en de band met Nederland.
Zij doet dit aan de hand van drie constanten en drie grote veranderingen in Suriname in de postslavernij periode. De constanten zijn de boom-bust economie, het multi-etnische karakter van de samenleving en de speciale band met Nederland.
De veranderingen zijn de politieke onafhankelijkheid, de economische ontwikkeling van landbouw naar mijnbouw en de demografische veranderingen: van immigratie- naar emigratieland en de ontwikkeling van Surinaamse transnationale gemeenschappen in Nederland en elders.
Ze was projectleider van het onderzoek naar het slavernij en koloniale verleden van Haarlem (het boek is vorig jaar november gepubliceerd) en momenteel rondt zij een onderzoek in opdracht van de gemeente Tilburg naar het koloniale en postkoloniale verleden van de stad af.
Zij is actief in verschillende organisaties en besturen”.
We kijken er naar uit en hopen u te ontmoeten,
Met vriendelijke groet, namens het bestuur,
Annelies Bettink
19 februari 2024
Pekhoeve, Ulvenhout
Tijd: 20.00-22.15 uur
Toegang: niet-leden € 10 contant
Geachte leden,
Hierbij nodigen we u uit voor de lezing met beeldmateriaal en muzikale omlijsting over de Mahabaratha, Strijd om rechtvaardigheid door Narsingh Balwantsingh (www.narsingh.nl )
Balwantsingh, documentairemaker en presentator van de publieke omroep NTR, maakte onder andere de series ‘De Reis van de Indiërs’, ‘Verlossing in Varanasi’ en ‘Iedereen Verlicht’.
Hij schrijft: ‘Ontdek de epische wereld van de Mahabaratha! Een meeslepende ontdekkingsreis door dit tijdloze verhaal doordrenkt van diepe filosofieën en moraal, die de fundamenten van het menselijk bestaan verkennen. Verken de heldendaden van Arjuna, ontrafel de wijsheid van de Bhagavad Gita en duik in de culturele symboliek van dit epische gedicht.’
Deze lezing begint met een inleiding, benadrukt het tijdloze karakter en de auteur, Vyasa. Verdiep je in de verhaallijn, personages, ethiek en filosofie, met speciale aandacht voor de Bhagavad Gita en de dialogen tussen Krishna en Arjuna. Plaats het epische gedicht in de bredere culturele en historische context van India en onthul de symboliek achter verhaalelementen. Laat je meevoeren door muzikale intermezzo’s en interactieve sessies met het publiek.’
Voor deze boeiende lezing bent u allen van harte uitgenodigd.
Namens het bestuur, met vriendelijke groet,
Annelies Bettink
8 januari 2024
Pekhoeve Ulvenhout
Tijd: 20.00-22.15 uur
Toegang: niet-leden € 10 contant
Geachte leden,
Ik wens u namens het bestuur een gelukkig nieuw jaar.
Hierbij nodigen we u uit voor de lezing met beeldmateriaal Mali, de architectuur van Djenné door Annette Schmidt. Schmidt studeerde Pre- en Protohistorie aan de Universiteit Leiden, waarbij ze archeologisch onderzoek deed in Mali, West-Afrika. Voor Museum Volkenkunde had ze de leiding over een groot internationaal opgravingsproject in Mali. Ze was als projectleider lange tijd betrokken bij het restaureren van monumentale leemarchitectuur in Djenné en het Dogon-gebied.
Zij schrijft: ‘Djenné is een van de oudste steden en wordt gezien als de mooiste stad van Afrika. Opgravingen hebben aangetoond dat de stad al bewoond werd in de derde eeuw voor Christus. Dit vermaarde handelscentrum ligt aan de zuidgrens van de Sahara in de Republiek Mali.
Djenné dankte zijn rijkdom aan de trans-Saharahandel en zijn strategische ligging aan de Bani, een van de zijrivieren van de Niger, aan de rand van een grote vlakte van 30.000 km², de binnen-delta van de Niger. Ieder jaar loopt een groot deel daarvan korte tijd onder water. Dit gebied is zeer belangrijk voor de geschiedenis van West-Afrika en is nauw verbonden met het ontstaan van de grote rijken uit het verleden: Ghana/Wagadu, Mali en Songhay.
De natuurlijke rijkdommen – akkers, weidegronden, vis en wild – hebben veel volken aangetrokken. Het talrijkst zijn de Marka/Songhay (handelaren), de Bozo (vissers en metselaars), de Peul (of Fulbe: veehouders) en de Bamana (landbouwers). Al die volken zijn in Djenné te vinden en zij hebben hun stempel op de stad gedrukt.
De architectuur van Djenné is nauw verbonden met de vakkennis van de metselaars en hun traditionele organisatie, de barey-ton, die teruggaat tot de vijftiende eeuw. De barey-ton beslist over de hoogte van de salarissen en de verdeling van het werk en zorgt voor de opleiding van leerling-metselaars. Binnen de beroepsgroep bestaat een strenge rangorde: men onderscheidt leerlingen, jonge metselaars en meester-metselaars. Deze laatste kennen het vak door en door en beheersen ook de bijbehorende rituelen. Zo is een relatie ontstaan tussen de families van de huiseigenaar en die van zijn metselaar die generaties lang kan blijven bestaan.
De economische crisis van de jaren 1980 bedreigde het voortbestaan van de eeuwenoude monumenten. Regelmatig onderhoud bleef achterwege en veel huizen stortten in. Daarom plaatste de Unesco Djenné in 1988 op de lijst van het Werelderfgoed. Een reddingsactie was noodzakelijk om de indrukwekkende architectuur van de ondergang te redden.
In dat kader heeft ook een Malinees-Nederlandse werkgroep in 1995 een bezoek gebracht aan Djenné om te onderzoeken hoe deze voor Afrika unieke architectuur behouden kon worden. Meer dan 50% van de 134 monumentale huizen die in de jaren tachtig waren gedocumenteerd, was volledig verdwenen of vervangen door nieuwbouw”.
Voor deze boeiende lezing bent u allen van harte uitgenodigd.
Namens het bestuur, met vriendelijke groet,
Annelies Bettink
11 december 2023
Pekhoeve, Ulvenhout
Tijd: 20.00-22.15 uur
Toegang: niet-leden € 10 contant
Geachte leden,
Hierbij nodigen we u uit voor de lezing met beeldmateriaal over Afghanistan door Wil Boetzkes. Hij staat bij de meeste leden van ons bekend als een boeiende verteller met een enorme kennis. De heer Boetzkes organiseert cursussen, reizen en excursies in binnen- en buitenland.
Hij schrijft: ‘Ondanks een slechte pers door de politieke situatie bezit Afghanistan een verrassend rijke cultuur. Het land kent weliswaar een grillige geografie met de Hindu Kush als climax, toch is een stoet van volkeren en culturen in de loop van de eeuwen het land binnengekomen. Het gebied werd een kruispunt van culturen: in de 6e eeuw v. Chr. viel het in handen van de Perzen, Alexander de Grote veroverde het land en introduceerde het Hellenisme, Bactriërs en Parthen vestigden zich hier, de Kushans zorgden voor een fantastische bloeiperiode van het boeddhisme. Het land maakte deel uit van het laatste grote Perzische rijk, dat van de Sassaniden. Daarna begonnen de Islamitische veroveringen. Toch bleven in het land nog enkele eeuwen veel religies naast elkaar bestaan: van joods en hindoe, tot moslim, zoroaster en boeddhist.
Onder de Ghaznaviden in de 11de eeuw werd het land geheel islamitisch. Beroemde steden werden Herat, Kandahar en Balkh, zoals in de vroege middeleeuwen Bamyian beroemd was geworden als groots boeddhistisch centrum. Het land was een kruispunt op de zijderoute.
Na het bewind van de Hotaki en het rijk van Durrani werd het land in de 19de eeuw speelbal van Engeland en Rusland: de Great Game. Als soevereine staat sinds 1919 heeft Afghanistan slechts kort een rustige periode gekend. In deze lezing staat de rijke cultuurgeschiedenis van dit land centraal.’
Voor deze boeiende lezing bent u allen van harte uitgenodigd.
Namens het bestuur, met vriendelijke groet,
Annelies Bettink
13 november 2023
Pekhoeve, Ulvenhout
Tijd: 20.00 – 22.15 uur
Toegang: voor niet-leden € 10 contant
Geachte leden,
Hierbij nodigen wij u uit voor de lezing met beeldmateriaal Iconische beschavingen in Latijns Amerika door Martin Berger, archeoloog.
Hij schrijft: ‘Maya, Inca en Azteken zijn iconische volkeren uit Midden- en Zuid-Amerika.
Maar wie waren zij eigenlijk, waar leefden zij en zijn er nog nakomelingen van deze volkeren? Wanneer is het Amerikaanse continent bevolkt geraakt en hoe kan het dat de Spanjaarden het hele continent met relatief gemak konden veroveren?’
In dit college worden in vogelvlucht deze vragen behandeld. We beginnen met de eerste bewoners en waar zij vandaan kwamen. Vervolgens kijken we naar drie iconische volkeren: de Azteken, de Maya en de Inca. Daarna kijken we naar de Conquista, de verovering door de Spanjaarden. Tenslotte blijven ook de hedendaagse inheemse volkeren van de Amerika’s niet onderbelicht, want de nakomelingen van de Azteken, Maya en Inca wonen nog steeds in het gebied. Aan het eind van de lezing heeft u een overzicht van de culturele ontwikkeling van de oorspronkelijke bewoners van Midden- en Zuid-Amerika, van de eerste bewoners tot het heden.
Martin Berger is universitair docent aan de Faculteit Archeologie, Universiteit Leiden en lid van de interdisciplinaire onderzoeksgroep Musea, Collecties en Maatschappij. Zijn onderzoekinteresses omvatten (etnografische) musea en verzamelingsgeschiedenissen, inheemse vormen van representatie en de impact van globalisering op inheemse culturen. Hij heeft deze belangstelling onderzocht met bijzondere aandacht voor Meso-Amerika en Suriname. Als conservator maakte hij meerdere tentoonstellingen, waarvan de meest recente Azteken was. Deze tentoonstelling was tussen 2020 en 2022 te zien in Stuttgart, Wenen, Leiden en Seoul.
We hopen u maandag 13 november in de Pekhoeve te ontmoeten,
Mede namens het bestuur, met vriendelijke groet,
Annelies Bettink
9 oktober 2023
Pekhoeve, Ulvenhout
Tijd: 20.00-22.15 uur
Toegang: niet-leden € 10 contant
Geachte leden,
Hierbij nodigen we u uit voor een lezing met beeldmateriaal, de Zonnecultus van Achnaton, verzorgd door Huub Pragt, egyptoloog. Wij kennen Huub als een boeiend verteller. 
Verleden jaar gaf hij een lezing over ‘Toetanchamon, na 100 jaar’ en daarvoor sprak hij over een zoektocht naar het graf van Mencheperra.
In 1980 begon Huub Pragt met de studie Egyptologie aan de Universiteit Leiden. In 1987 liep hij stage bij het Museum of Fine Arts in Boston. Direct na zijn studie begon hij te werken bij het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden. Tien jaar lang hield hij zich bezig met onderwijs en openbare activiteiten. In januari 2001 stichtte hij zijn eigen opleidingsinstituut.
In de jaren die volgden specialiseerde hij zich in het geven van cursussen over hiërogliefen. In zijn lezing neemt Huub Pragt ons mee naar het oude Thebe, de plaats waar de koningen van Egypte leefden, die als goden op aarde werden beschouwd.
Hij schrijft: ‘Doordat zijn oudere broer plots overleed, werd prins Amenhotep geconfronteerd met het toekomstig koningschap over Egypte. Hij was anders dan alle andere koningen die voor hem hadden geregeerd. In zijn vijfde regeringsjaar besluit Amenhotep IV zijn naam te veranderen in Achnaton. De tijd waarin farao Achnaton en zijn beeldschone koningin Nefertiti over Egypte regeerden, staat bekend als de Amarnaperiode.
Aan het begin van deze roerige tijd in de Egyptische geschiedenis, werden enorme culturele veranderingen doorgevoerd. De drijvende kracht achter dit alles kwam van het koninklijk echtpaar zelf. De veranderingen zijn vooral waar te nemen op het vlak van religie, kunst en architectuur. Vooral de godsdienstige voorstellingen en de inhoud van de teksten die zijn aangetroffen in de nieuw gebouwde hoofdstad Achetaton, het huidige Tell el-Amarna, geven blijk van de radicale opvattingen van het koningspaar.
De nieuwe godsdienst was restrictief en diende ertoe Achnaton en Nefertiti, als de aardse vertegenwoordigers van de zonnegod Aton, te verheffen boven hun onderdanen.
Na de dood van Achnaton regeerde Nefertiti een korte tijd als alleen-heerseres over Egypte.
Korte tijd na haar dood was het haar schoonzoon, farao Toetanchamon, die een einde maakte aan de veranderingen en de oude Egyptische religieuze tradities weer in ere herstelde.’
Voor deze boeiende lezing bent u allen van harte uitgenodigd.
Vriendelijke groet, namens het bestuur
Annelies Bettink
11 september 2023
De Pekhoeve
Dorpstraat 9,
4851 CN Ulvenhout
Toegang: niet-leden € 10 contant
Geachte leden,
Hierbij nodigen we u uit, op onze nieuwe locatie, voor de lezing met beeldmateriaal, Indië betovering en desillusie. De lezing wordt gegeven door Thom Hoffman: acteur, fotograaf, programmamaker, schrijver en Indië-kenner.
In 2009 en 2015 was hij gasthoogleraar aan de universiteiten van Tilburg en Delft met als opdracht: de geschiedenis van Nederlands-Indië te duiden aan de hand van tekst en beeld.
In 2005 vertolkte Hoffman de titelrol Max Havelaar in een theaterversie van Multatuli’s revolutionaire roman. In 2022 publiceerde hij het boek Indië betovering en desillusie.
NRC schreef:
‘Thom Hoffman vindt een nieuwe vorm voor koloniale geschiedschrijving’. Hij ging voor zijn publicatie op zoek naar het Nederlandse koloniale verleden in Zuid-Oost Azië. Zijn persoonlijke zoektocht begon kort na het overlijden van zijn grootouders in 1970. Op het moment dat Hoffman volwassen werd en hen vragen wilde stellen, waren ze er niet meer.
Het aloude Indische begrip Tempo Doeloe blijkt een droombeeld, een betovering.
De werkelijkheid van de koloniale samenleving was gelaagd, ongemakkelijk en weerbarstig.
Hoffman: ‘We bevinden ons nu in een periode dat er meer openheid komt over wat kolonialisme betekende. Dat kolonialisme heeft Nederland gevormd tot wat het is. Maar wat zijn de gevolgen geweest voor de Indonesische bevolking? Hoe werkt het verleden door in het nu? Er zijn veel vragen. De nieuwe generatie wil een eerlijker beeld zien. Het is allemaal nog maar één mensenleven geleden.’
In 2019 maakte Hoffman over hetzelfde onderwerp een succesvolle tentoonstelling en een fotoboek: Een Verborgen geschiedenis. NRC gaf maar liefst vier sterren: ‘De klassieke fotografie van Nederlands-Indië, waar “mooi Indië” de maatstaf was, kantelt in Hoffmans visie en krijgt een zwarte schaduw.’
In de lezing die Hoffman zal houden combineert hij de klassieke Indische fotografie uit die tentoonstelling met teksten uit zijn recente publicatie. Opnieuw was de pers lovend: ‘Hoffman is een geboren verteller.’ – Het Parool: ‘Een compliment aan Thom Hoffman voor dit fabuleuze resultaat die ooit begon met een spreekbeurt op school in 1969.’
Voor deze lezing bent u allen van harte uitgenodigd.
In verband met de verwachte drukte verzoeken we u om rond 19.30 uur aanwezig te zijn.
Met vriendelijke groet, namens het bestuur,
Annelies Bettink